Miratimi i ligjeve duhet shoqëruar me miratimin e akteve nënligjore për jetësimin e tij në praktikë. Shqipëria nuk ka një sistem efikas dhe transparent që ndjek zbatueshmërinë e ligjeve dhe as nxjerrjen e akteve nënligjore të plota dhe në afate sipas detyrimit ligjor. Mungesa e akteve nënligjore, vonesa e tyre, nxjerrja e tyre me rregulla që mund të devijojnë vetë frymën e ligjit apo paqartësia në kompetenca mbi nxjerrjen e akteve nënligjore kanë krijuar deficite për cilësinë e demokracisë, cilësinë e shtetit ligjor dhe janë bazë për cenim të të drejtave të njeriut, korrupsion dhe rënie të besimit publik tek ligji e institucionet. ISP monitoron aktet ligjore dhe nënligjore në Shqipëri dhe nga gjetjet e ekspertëve të tij, janë të shumta rastet e mungesës dhe impaktit negativ. Ne i adresojmë shqetësimet tek ministritë dhe institucionet përkatëse dhe presim prej tyre korrektimin e sjelljes dhe përmbushjen e detyrimeve ligjore.
Sot po ilustrojmë disa prej rasteve të mungesës së akteve nënligjore,mungesa që kanë impakt direkt negativ për të drejtat qytetare.
– Në ligjin nr. 15/2019 “Për nxitjen e punësimit” mungojnë aktet nënligjore që lidhen me procedurat, kriteret e rregullat për ofrimin e shërbimeve të punësimit (neni 7, pika 5), VKM mbi rregullat e subvencionimit të shpenzimeve për programet e formimit profesional (neni 12, pika 3 dhe pika 5), mbi detyrimet e punëdhënësve (neni 19, pika 3), për procedurën e derdhjes së kontributeve në punësimin e personave nga grupet e veçanta (neni 20, pika 2).
– Në ligjin nr. 8/2019 “Për skemat e cilësisë së produkteve bujqësore dhe ushqimore” ende nuk kanë dalë aktet nënligjore mbi kriteret për miratimin e trupave certifikuese (neni 23, pika 4), mbi përbërjen e funksionimin e KMATC (neni 24 pika 3), mbi fushën e zbatimit (neni 2), mbi Komisionin për Skemat e Cilësisë (neni 5, pika 4), mbi aplikimin për regjistrim në BE (neni 19, pika 8), mbi verifikimin e përputhshmërisë (neni 26 pika 5), mbi rregullat e logove për skemat e cilësisë (neni 30, pika 2), mbi rregullat e përgjegjësitë e Komitetit për skemat e tjera të cilësisë (neni 31, pika 3), mbi tarifat e shërbimeve në regjistrin STG (neni 14), si dhe mbi udhëzimin e përbashkët rreth verifikimit të përputhshmërisë (neni 26, pika 3).
– Në ligjin 57/2019 “Për asistenën sociale në RSH” mungojnë aktet nënligjore që lidhen me rregullat e organizimit dhe funksionimit të institucionit përgjegjës për punësimin dhe aftësitë (neni 14, pika 2), VKM për rregullat dhe procedurat për detyrimet e punëdhënësve (neni 19, pika 3), si dhe udhëzimi për punësimin e personave nga grupet e veçanta (neni 20, pika 2).
– Në ligjin nr. 34/2019 “Për administrimin e pasurive të sekuestruara e të konfiskuara” mungojnë aktet nënligjore që lidhen me udhëzimin mbi kriteret e përzgjedhjes së bankave (neni 20, pika 3), mbi rregullat për shitjen dhe depozitimin e të ardhurave nga shitja (neni 21, pika 4), mbi VKM për masat dhe mënyrat e përdorimit të pasurive të konfiskuara (neni 25, pika 2), mbi VKM për kriteret në dhënien në përdorim e tjetërsimin (neni 27, pika 2), mbi udhëzimin e ministrit për mbledhjen dhe administrimin e të ardhurave (neni 29, pika 2), mbi udhëzimin për limitet e shpenzimeve për mirëmbajtje (neni 30, pika 5), si dhe mbi VKM për regjistrin elektronik të pasurive të sekuestruara e të konfiskuara (neni 33, pika 3).
ISP