Zgjedhjet vendore 2023 (1992, 1996, 2000, 2003, 2007, 2011, 2015, 2019) janë zgjedhjet e nënta në periudhën postkomuniste. Informimi i publikut, medias, aktorëve të interesuar dhe qytetarëve është pjesë e standardeve dhe nevojave për një proces me integritet dhe demokraci më cilësore përfaqësuese.
Në historinë politike të Shqipërisë nuk ka një model jetëgjatë dhe të qëndrueshëm të qeverisjes vendore në raport me nivelet e tjera të qeverisjes. Eksperimentet në organizim, përfaqësim dhe kompetenca ndikuan edhe në kurbën e besimit dhe ndikimit të qeverisjes vendore. Zgjedhjet e majit 2023 janë një rast i mirë për të testuar balancat politike, si dhe maturinë e qeverisjes së ardhshme vendore. Ato pritet të përfshijnë opozitën në sistem (pas largimit më 2019), të sjellin një balancim më të madh politik në përfaqësim dhe energji e ndryshime të reja në favor të pushtetit vendor në raportet e tij me atë qendror. Shumica e aktiviteteve sociale, ekonomike, kulturore, sportive, administrative, etj, janë tashmë kompetencë e qeverisjes vendore, ndaj me kompetencat vijnë edhe përgjegjësitë, buxhetimi, qasja publike dhe llogaridhënia. Pushteti vendor nuk ka të gjitha kompetencat e aseset financiare e njerëzore për të ndryshuar rrënjësisht Shqipërinë, standardet e jetesës dhe cilësinë e demokracisë, por në rast të sjelljes dhe bilancit pozitiv mund të ketë ndikim të rëndësishëm për to. Në rast të sjelljes dhe bilancit negativ, impakti i qeverisjes vendore për vendin dhe qytetarët mund të pasjellin pasoja të jashtëzakonshme. Në dy rastet pranohet se qeverisja vendore nuk është më një hallkë më shumë në sistemin qeverisës, por është pjesë thelbësore e sistemit qeverisës, e vendimmarrjes, funksionalitetit, legjitimitetit dhe produktivitetit të tij.
Broshura nuk trajton elementët teknikë të reformave në qeverisjen vendore dhe as problematikat ligjore, por është e fokusuar në pasqyrimin statistikor dhe përmbajtësor të bilancit zgjedhor të proceseve elektorale vendore prej vitit 1991. Broshura është e para e këtij formati dhe kësaj përmbajtjeje në Shqipëri. Duke qenë një dokument profesional, ajo u vjen në shërbim partive politike konkurruese, kandidatëve për zgjedhjet vendore, medias, shoqërisë civile, monitoruesve shqiptarë e të huaj, si dhe qytetarëve të interesuar.
Ky botim bëhet në kuadër të projektit “Partneritete të forta për reforma të qëndrueshme – Forcimi i rolit të shoqërisë civile në adresimin e sfidave të zgjedhjeve të lira dhe të drejta”, mbështetur nga Ambasada e Mbretërisë së Vendeve të Ulta përmes programit MATRA. Përmbajtja e dokumentit është përgjegjësi vetëm e autorit dhe e Institutit të Studimeve Politike.
Broshura e plotë mund të lexohet & shkarkohet këtu: