E dini?
- Shqipëria bën pjesë në listën e shumë pak vendeve ish komuniste në Europë që ende nuk kanë arritur të identifikojnë vrasjet në kufi dhe as personat pa varr?
- Aktualisht ende mungon baza e plotë ligjore për hetimin, identifikimin dhe trajtimin ligjor për vendvarrimet e mundshme dhe rehabilitimin e plotë të viktimave?
- Asnjë bashki kufitare ende nuk ka kryer akte institucionale nderimi për viktimat politike të vrasjeve në kufi në vitet 1988-1990 dhe se informacioni rreth tyre mungon në historikun zyrtar të qyteteve?
Një demokraci funksionale dhe shtet i së drejtës bazohet mbi parimet e drejtësisë, dialogut, jetësimit e të drejtave të njeriut. Përgjegjësia për të trajtuar të kaluarën, për dialog mbi të dhe investimi mbi kujtesën dhe memorien përbëjnë kusht për progres dhe sfidë thelbësore për shtetin dhe shoqërinë shqiptare.
Instituti i Studimeve Politike (ISP), mbështetur financiarisht nga Komisioni Ndërkombëtar për Personat e Zhdukur (ICMP) përmes grandit nga Bashkimi Evropian në Programin e ICMP-së për Ballkanin Perëndimor, është angazhuar në evidentimin dhe sensibilizimin e vrasjeve në kufi në vitet 1988-1990. Pjesë e angazhimit janë hulumtime shkencore, aktivitete sensibilizuese, ndjekja institucionale e problematikave, si dhe forumet e hapura me të rinj.
Në këtë kuadër, ISP organizoi një aktivitet me të rinj në shkollën “Ernest Koliqi” në Tiranë, gjatë të cilës, krahas një ekspozite informative dhe vizuale u zhvillua një diskutim i hapur midis ekspertëve dhe të rinjve.
Stafi i ekspertëve të ISP-së, gazetaria Luljeta Progni, historiani Hasan Bello dhe sociologia Doralda Tanellari, si dhe përfaqësuesi i ICMP Jetnor Kasmi, kontribuuan në debat, si dhe iu përgjigjën interesit së të rinjve mbi tematikën.
Gjatë diskutimit u fol për praktikat e vendeve të tjera, ecurinë e deritanishme të trajtimit të së kaluarës, rastet tipizuese të vrasjeve në kufi apo personave të zhdukur, raporti midis bazës ligjore dhe akteve konkrete të atëhershme dhe tani, rolin e shkollës dhe të shoqërisë, vlerën e dialogut të hapur mbi të kaluarën dhe sfidat e Shqipërisë në fushën e të drejtave të njeriut si pjesë e procesit të anëtarësimit në BE.
