Sa e mësojmë, e diskutojmë dhe përballemi me historinë, sidomos pjesën tragjike të saj? Sa njohim praktikën e refuzimit të të drejtat e njeriut dhe sistemin e dhunës politike shtetërore aplikuar në periudhën para 1990? Sa informacion ka brezi më i ri mbi ngjarjet tragjike të vrasjeve në kufi në fundin e viteve ’80? Sa janë kërkuar, evidentuar, gjetur dhe rehabilituar viktimat e vrasjeve në kufi apo të akteve të tjera të dhunës politike? A është mbajtur përgjegjësi ligjore për vrasjet në kufi edhe pasi ky akt nuk konsiderohej më tradhti ndaj atdheut dhe me Kushtetutë/ligj ndalohej? A diskutojmë në familjet tona mbi këtë trashëgimi negative dhe a ka forcë e kurajë shoqëria të përballet me të? Cili është roli i institucioneve, arsimit dhe drejtësisë, roli i medias dhe shoqërisë, dhe sa e njohim/respektojmë konceptin e drejtësisë tranzicionale?
Këto dhe tematika të tjera që lidhen edhe me raste specifike, përvoja familjare, informacione të marra përmes medias apo mjeteve të tjera të komunikimit ishin pjesë e diskutimit me të rinj në qytetin Bajram Curri. Të rinjtë adresuan pyetje dhe shqetësime, komente dhe kërkesa, të cilat në thelbin e tyre dëshmonin kulturën e mendimeve të hapura, nevojës për informacione cilësore dhe diskutim mbi të kaluarën, mbi kujtesën kolektive, mbi të vërtetat dhe drejtësinë. Pjesë e diskutimit ishin ekspertë nga ISP, aktivistë lokalë dhe mësues.
Aktiviteti i iniciuar nga Instituti i Studimeve Politike (ISP) u shoqërua me një ekspozitë ilustrative dhe informative mbi tematikën, rastet e vrasjeve në kufi, pasojat dhe elementët kryesore të sistemit politik, të jetës dhe organizimit/reagimit shoqëror përpara 1990. Disa prej stendave ofronin informacione specifike për të drejtat dhe pozitën e të rinjve, si dhe të gjitha rastet e vrasjeve në kufi, me pasojat për individët, viktimat, familjet, komunitetet lokale, etj. Diskutimi përfshiu edhe nxitjen për angazhim dhe sensibilizim më të madh të të rinjve, si dhe promovimin e rëndësisë se njohjes, respektimit dhe jetësimit të plotë të të drejtave të njeriut.
Aktiviteti u bë në kuadër të angazhimit të ISP-së në projektin mbi evidentimin dhe sensibilizimin e vrasjeve në kufi në vitet 1988-1990, mundësuar nga mbështetja financiare e Komisionit Ndërkombëtar për Personat e Zhdukur (ICMP) përmes grandit nga Bashkimi Evropian në Programin e ICMP-së për Ballkanin Perëndimor. Takime të tilla janë mbajtur në Korçë, Shkodër, Tiranë dhe disa qytete të tjera.
