Rastet e raportimeve vjetore të institucioneve të pavarura
Kuvendi ushtron funksionin mbikëqyrës dhe kontrollues mbi institucionet e pavarura kushtetuese dhe ato të krijuara me ligj. Procesi përbën një prej sfidave kryesore të Kuvendit dhe një mekanizëm thelbësor në forcimin e shtetit të së drejtës, luftës ndaj korrupsionit dhe maturimit të institucioneve demokratike. Aktualisht po vijojnë raportimet vjetore në Kuvend dhe ISP po monitoron procesin, për të cilin do të ketë një raport vlerësues.
- 26 institucione të pavarura raportojnë në parlament (komisione përgjegjëse/seancë)
- 18 institucione janë organe kolegjiale/drejtuese, 8 janë organe monokratike
- 150 rekomandime konkrete u adresuan gjatë vitit 2023 në procesin raportues
- 35 ishin kërkesat e institucioneve të pavarura drejtuar Kuvendit/Qeverisë
Praktika pozitive të mbikëqyrjes/kontrollit parlamentar
- Kuvendi publikon online raportet vjetore të institucioneve të pavarura kushtetuese/të krijuara me ligj.
- Kuvendi miraton rezoluta periodike me vlerësime dhe rekomandime, të cilat publikohen.
- Kuvendi zhvillon seanca dëgjimore me akses të lirë publik për qytetarët dhe median (online).
- Kuvendi mundësoi akses për shoqërinë civile për adresimin e opinioneve përmes konsultimit publik.
- Kuvendi ka rritur numrin e pyetjeve dhe komenteve të deputetëve ndaj institucioneve të pavarura.
Praktika kritike të mbikëqyrjes/kontrollit parlamentar
- Mekanizmi i ndjekjes së rekomandimeve dhe kërkesave nga Kuvendi mbetet i brishtë dhe formal.
- Mekanizmi i mbikëqyrjes bazohet tek raportet vjetore, jo tek qasja funksionale dhe konsultimi i vazhdueshëm.
- Përgjigjet e thelluara në vijim të pyetjeve nga deputetët nuk publikohen dhe nuk bëhen pjesë e procesverbalit.
- Një numër i lartë titullarësh të institucioneve në raportim paraqiten në komisione përgjegjëse/seancë, ndonëse kanë përfunduar mandatin ligjor.
- Ka parti parlamentare, që nuk marrin pjesë aktive në asnjë diskutim mbi raportet vjetore.
Ky factsheet bëhet në kuadër të projektit “Rritja e llogaridhënies së qeverisë përmes një Parlamenti më reagues”, i cili realizohet nga Fondacioni Westminster për Demokraci (WFD) me mbështetje financiare nga Ambasada Britanike në Tiranë.
