Instituti i Studimeve Politike (ISP), po monitoron prej vitesh progresin e reformës në drejtësi, përfshirë edhe jetësimin e legjislacionit kushtetues dhe organik, si dhe të akteve nënligjore. Gjatë vitit të fundit ISP është fokusuar në projektin “Reforma: për një ritëm cilësor. Monitorim, sensibilizim dhe asistencë” është duke u zbatuar nga ISP me mbështetjen e programit të shtetit të së drejtës të fondacionit Shoqëria e Hapur për Shqipërinë. Projekti monitoron institucionet kryesore të reformës, përfshirë Presidentin, Kuvendin, Qeverinë, KLGJ, KLP, ILD, etj. Pjesë e rëndësishme e këtij monitorimi janë edhe raportet periodike mbi ndryshime të rëndësishme, mungesa të akteve apo vonesa në nxjerrjen e tyre. ISP ka tërhequr disa herë vemendjen për vonesa të shumta kohore në jetësimin e hartës gjyqësore dhe për elementë të rëndësishëm të reformës.
Materiali në vijim lidhet me paketën e ndryshimeve ligjore në ligjet e reformës në drejtësi, miratuar nga Kuvendi i Shqipërisë gjatë pranverës së vitit 2021. Ndryshimet erdhën si rekomandime nga disa institucione dhe si mjet për zgjidhjen ose parandalimin e problematikave të mundshme në sistem. Ato u miratuan pa konsultime me shoqërinë civile dhe përmes një procedure formale parlamentare, shoqëruar edhe me përdorimin e vetos presidenciale ndaj tyre. Koha e miratimit ishte e njëjtë me periudhën kur në vendin tonë po zhvilloheshin zgjedhjet parlamentare dhe debati elektoral dominoi diskursin politik e publik, duke lënë në hije debatin mbi legjislacionin në reformën në drejtësi.
Ndryshimet ishin aq të shpejta në procedurë dhe praktikën parlamentare saqë humbën rastin të vlerësojnë edhe rekomandime të tjera për ndërhyrje përmirësuese të ardhura nga institucione të tjera të reformës në drejtësi. Për pasojë, pas ndryshimeve në Kuvend janë depozituar nisma të tjera ligjore për ndërhyrje në ligje të caktuara të reformës në drejtësi, dhe së fundi është iniciuar edhe debati për ndryshime kushtetuese lidhur me mandatin e organeve të vettingut në drejtësi.
Ky material nuk analizon të gjithë spektrin e ndryshimeve, debateve dhe pritshmërive, por vetëm thelbin e ndryshimeve të jetësuara në parlament dhe ndikimin tyre specifik në sektorë apo në institucione të veçanta të qeverisjes së drejtësisë ose të reformës në drejtësi. Materiali është përgatitur nga eksperti ligjor i ISP.
Raporti i plotë gjendet bashkëngjitur
ISP – Raport per ligjet e fundit te reformes ne drejtesi 2021
