KQZ evidentoi disa raste të kandidatëve që mund të kenë rekorde kriminale dhe i dërgoi në Prokurori për verifikim të mëtejshëm. Media e partitë sjellin raste të ndryshme të kandidatëve me rekorde kriminale apo të individëve me rekorde kriminale që janë përfshirë në fushatën elektorale direkt apo indirekt. A mund të kishte zgjidhje parandaluese kjo problematikë? Po. Ekspertët e ISp vlerësojnë se legjislacioni u mundëson partive politike të bëjnë verifikime të hershme lidhur me dekriminalizimin, për kandidatët për deputetë, për zyrtarët e lartë, për strukturat drejtuese dhe për përfaqësuesit e tyre në KZAZ.
Problemi është se të gjitha partitë konkurruese kanë refuzuar të drejtën ligjore për verifikime paraprake në Prokurori të rekordeve penale të kandidatëve të tyre, të strukturave apo të përfaqësuesve në KZAZ. Partitë deklarojnë se respektojnë parimet e integritetit dhe dekriminalizimit, por sistemi i tyre i përzgjedhjes dhe emërimeve vjen në kontrast me këto parime.
Zgjidhja? ISP vlerëson se partitë kanë përgjegjësi direkt për rastet e individëve me rekorde kriminale në listat e kandidimit dhe në KZAZ. KQZ dhe Prokuroria duhet të vijojnë verifikimet e thelluara të të gjitha rasteve të raportuara në media dhe me indice në deklarime, por duke dhënë vlerësime përpara datës së zgjedhjeve, në mënyrë që qytetarët të jenë në dijeni për cilësitë e kandidatëve që po votojnë.
Instituti i Studimeve Politike po zbaton projektin “Promovimi i llogaridhënies së zyrtarëve të zgjedhur”, i cili mbështetet financiarisht nga NED (National Endowment for Democracy).
