ISP apel Kuvendit të rikthehet në dialog dhe normalitet institucional. Situatë e papranueshme – 34 shkelje të Rregullores dhe Kodit të Sjelljes  

Instituti i Studimeve Politike (ISP) ka ndjekur me shqetësim zhvillimet e fundit në Kuvend, të shoqëruara me incidente të rënda, bllokim të punimeve, mbledhje të parregullta, vendimmarrje formale dhe pa bazë ligjore dhe së fundi, seancë plenare me datë 2.11.2023 në kundërshtim me parimet e integritetit, Kodit të Sjelljes dhe Rregullores së Kuvendit. Stafi i ISP, i cili po monitoron respektimin e parimeve të transparencës dhe të integritetit në parlament ka listuar 34 shkelje të Kodit të Sjelljes dhe Rregullores së Kuvendit.

Rregullorja e Kuvendit, neni 61 përcakton se  “Çdo votim i kryer në kundërshtim me Kushtetutën, ligjin ose Rregulloren e Kuvendit është i pavlefshëm”, dispozitë që mund të krijojë bazë referimi për ankimim kushtetues ose argument për kontestime për interesa politike në të ardhmen.

• Seanca plenare e datës 2 nëntor u parapri nga incidentet e shumta në seancën e fundit dhe në mbledhjet e Komisioneve parlamentare dhe të konferencës së kryetarëve (1/11).
• Kuvendi dhe palët e përfshira, kishin kohë në dispozicion për të dëshmuar vullnet dhe lidership në evitimin e mosmarrëveshjeve dhe rikthimin e normalitetit parlamentar.
• Përdorimi i Kuvendit për agjenda jo parlamentare dhe për imponim me forcë të vendimmarrjeve, injorimi pjesërisht ose tërësisht i standardeve etike të aktivitetit parlamentar, normave të Kodit të Sjelljes dhe detyrimeve e praktikave administrative të përcaktuara në Rregulloren e Kuvendit, përbën një hap pas në standardet e jetës parlamentare në Shqipëri, një zhvillim kritik për nivelin e përfaqësimit dhe vendimmarrjes, si dhe një sinjal negativ për qytetarët, shtetin dhe shoqërinë.
• Keqardhja më e madhe është se asnjë drejtues i Kuvendit, i grupeve parlamentare, i komisioneve dhe sekretariateve që trajtojnë etikën dhe integritetin parlamentar dhe as anëtarë të kabinetit qeveritar të pranishëm, nuk u investuan në shmangien e incidenteve dhe rikthimin e normalitetit parlamentar, por u njësuan me sjelljet politike që cenojnë parlamentin dhe funksionalitetin e tij në sistemin qeverisës.

Kuvendi është institucioni kryesor vendimmarrës, cenimi i funksioneve të tij passjell pasoja të rënda për nivelin e demokracisë dhe shtetit të së drejtës në Shqipëri, ashtu edhe për sfidat prioritare me të cilat përballet vendi. Për këtë arsye, ISP apelon Kuvendin dhe partitë parlamentare, të rikthehen në dialog në institucionet përgjegjëse të drejtimit të Kuvendit, për të gjetur zgjidhje sa më optimale për mosmarrëveshjet e tyre dhe për tu investuar publikisht dhe seriozisht në rikthimin e normalitetit parlamentar. Deputetët dhe Kuvendi kanë përgjegjësinë ligjore, politike dhe publike të ofrojnë standarde më të larta etike, integriteti, transparence dhe llogaridhënie. Qytetarët dhe vendi meritojnë më shumë respekt.

SHKELJE TË RREGULLORES SË KUVENDIT (2.11.2023)

1. Neni 44, pika 2, Fillimi i seancës plenare
2. Neni 44, pika 3, Njoftime në seancën plenare
3. Neni 46, pika 1, Lista e diskutimeve
4. Neni 46, pika 2, Hapja e diskutimeve
5. Neni 46, pika 3, Marrja e fjalës në seancë
6. Neni 46, pika 6, Diskutimet sipas grupeve
7. Neni 48, pika 1, Koha e diskutimeve
8. Neni 49, pika 1, Çështje të procedurës
9. Neni 52, pika 1, Ndërprerja e seancës plenare
10. Neni 55, pika 1, Kuorumi dhe vendimmarrja në seancë plenare
11. Neni 55, pika 5, Shumica që kërkon votimi
12. Neni 56, pika 1, Verifikimi i kuorumit
13. Neni 57, pika 1-4, Votimi
14. Neni 60, pika 1, Votimi i fshehtë
15. Neni 62, pika 1, Rregulli dhe sjellja
16. Neni 62, pika 2, Kodi i Sjelljes
17. Neni 67, pika 1 Paraqitja në seancë plenare
18. Neni 73, pika 1, Diskutimet në parim të ligjeve
19. Neni 73, pika 2, Sqarime nga ministri përgjegjës
20. Neni 74, pika 1, Prezantim e diskutimi në parim
21. Neni 74, pika 2, Diskutime për ligjin / aktet
22. Neni 74, pika 4, Deklarimi i kohës së votimit
23. Neni 75, pika 2, Diskutimi nen për nen
24. Neni 77, pika 1, Votimi në tërësi

SHKELJE TË VENDIMIT 61/2018 KODI I SJELLJES (2.11 2023)

25. Neni 3, pika ç) Zbatimi i Rregullores dhe Kodit
26. Neni 3, dh) Transparenca dhe përgjegjshmëria
27. Neni 5, pika 1, Deputeti dhe standardet e sjelljes
28. Neni 6, pika 1, Gjuha jo parlamentare
29. Neni 6, pika 2, Ndalimet e denigrimit / ligjërimit
30. Neni 7, pika 3, Votimi për të tretët
31. Neni 8, pika a, Solemniteti dhe imazhi i Kuvendit
32. Neni 8, pika c, Komunikimi me fjalë kortezie
33. Neni 8, pika ç, Veshje zyrtare në Kuvend
34. Neni 8, pika 2/b, Veprime ose gjestikulacione të pahijshme