Bazuar në Kodin Zgjedhor, neni 64/2 kryetarët e partive politike dhe subjekteve zgjedhore deklarojnë solemnisht se e gjithë struktura përfaqësuese e partisë respektive do të refuzojnë të marrin pjesë në praktikat të blerjes së votës, marrjes së financimeve apo përfitimeve të kundërligjshme, veçanërisht nga ato që vijnë nga aktivitete kriminale.
Problemi? Subjektet kanë kryer deklarimet formale në KQZ, por akti solemn nuk është shoqëruar me vendimmarrje të partive politike, me deklarime të tyre publike dhe as me apele publike të kryetarëve të partive ndaj anëtarëve të strukturave ose përfaqësuesve të tyre në procesin zgjedhor. Rastet e raportimit për shkeljen e parimeve të kësaj dispozite, tregojnë se ka hendek midis deklarimit dhe jetësimit të aktit solemn të kryetarëve të partive politike.
Zgjidhja? Ekspertët e ISP vlerësojnë se partitë kanë përgjegjësi direkt për rastet e individëve me rekorde kriminale në listat e kandidimit dhe në KZAZ. KQZ dhe Prokuroria duhet të vijojnë verifikimet e thelluara të të gjitha rasteve të raportuara në media dhe me indice në deklarime, por duke dhënë vlerësime përpara datës së zgjedhjeve, në mënyrë që qytetarët të jenë në dijeni për cilësitë e kandidatëve që po votojnë.
Instituti i Studimeve Politike po zbaton projektin “Promovimi i llogaridhënies së zyrtarëve të zgjedhur”, i cili mbështetet financiarisht nga NED (National Endowment for Democracy).