Kushtetuta e Shqipërisë ka sanksionuar parimin e transparencës financiare të partive politike. Sipas Kushtetutës, “burimet financiare të partive, si dhe shpenzimet e tyre bëhen kurdoherë publike”. Kodi Zgjedhor parashikon monitorimin e fushatës elektorale për shpenzimet e partive politike dhe të kandidatëve për deputetë, si dhe deklarimet e vetë subjekteve zgjedhore pas përfundimit të procesit zgjedhor. Disa risi të reformës së fundit zgjedhore lidhur me rritjen e transparencës së financimit të partive politike krijuan shpresë se parimi kushtetues do të respektohej.
Nga të dhënat paraprake monitoruar nga ISP gjatë fushatës elektorale rezulton se disa aspekte të rëndësishme të fushatës elektorale kanë qenë jashtë fokusit të monitorimit financiar dhe se akuzat për shpenzime financiare informale vijojnë të jenë pjesë e ligjërimit mediatik e publik.
Në këto rrethana ISP vlerëson se KQZ ka rol thelbësor në përpunimin e të dhënave të raportuara, në hetimin e thelluar të saktësisë së tyre, të denoncimeve dhe të deklarimeve të vetë partive politike, si dhe në bashkëpunimin e Prokurorinë për të adresuar ligjërisht rastet e mundshme të shkeljeve penale.
Parimi kushtetues i transparencës financiare është në sprovë dhe institucionet kanë përgjegjësinë ta jetësojnë atë. Financimi i zgjedhjeve lidhet me cilësinë e integritetit të tyre.
ISP vlerëson se raportimi, hetimi dhe publikimi i të dhënave të plota të financimit të fushatës elektorale, të burimeve të financimit dhe të legjitimitetit të tyre, është një prioritet institucional dhe një interes i lartë publik e qytetar.
Instituti i Studimeve Politike (ISP) është duke monitoruar KQZ dhe fushatën elektorale, si pjesë të angazhimit në projektin “Monitoring the 2021 Parliamentary Elections in Albania” mbështetur financiarisht nga qeveria e Mbretërisë së Bashkuar përmes ambasadës britanike në Tiranë.
