Raporti i BE-së mbi Shqipërinë (2023), duke trajtuar ushtrimin e funksionit mbikëqyrës të Kuvendit, vlerësonte se:
- Mbikëqyrja parlamentare e institucioneve të pavarura mbetet e kufizuar vetëm në raportimet e tyre vjetore dhe sistemin online për të monitoruar ndjekjen e rekomandimeve të tyre.
Raporti i BE është dokumenti më i rëndësishëm vlerësues dhe orientues për progresin e vendit, rolin dhe sfidat prioritare të institucioneve. Kuvendi ka përgjegjësinë e adresimit të kritikave dhe rekomandimeve.
Për jetësimin e një sistemi efektiv të mbikëqyrjes parlamentare ISP sugjeron:
- Monitorim dhe mbikëqyrje të vazhdueshme të institucioneve tej raportimit vjetor.
- Zgjerim i mekanizmave mbikëqyrës dhe për ndjekjen e rekomandimeve.
- Bashkëveprim dhe komunikime reciproke me të gjitha institucionet.
- Modernizim dhe akses më publik për sistemin online të rekomandimeve.
- Rritje të kapaciteteve dhe burimeve të ekspertizës së parlamentit në proces.
- Angazhim të vërtetë, kuptimplotë të OSHC-ve në procesin raportues vjetor.
- Analiza vjetore të komisioneve për gjetjet dhe angazhimet përmirësuese.
- Unifikim të praktikave dhe afateve me Udhërrëfyesin e Shtetit të së Drejtës.
Në aspektin politik dhe institucional Kuvendi duhet:
- Të sigurojë pjesëmarrje aktive të deputetëve në raportimet vjetore.
- Të shmangen praktikat e kalimit formal të raportimeve në seanca.
- Të reflektohen të gjitha sugjerimet konstruktive të deputetëve.
- Të evitohet konfliktualiteti politik dhe tensionet në raportimet vjetore.
- Të krijohet akses i plotë nga institucionet për kërkesat e Kuvendit.
- Të trajtohen zyrtarisht rekomandimet/opinionet nga shoqëria civile.
- Të ketë publikim në kohë të raporteve, vlerësimeve dhe rezolutave.
Ky factsheet bëhet në kuadër të projektit “Rritja e llogaridhënies së qeverisë përmes një Parlamenti më reagues”, i cili realizohet nga Fondacioni Westminster për Demokraci (WFD) me mbështetje financiare nga Ambasada Britanike në Tiranë.
